Ενώ τα οστά μπορούν να αναγεννηθούν όταν σπάνε, τα δόντια δεν έχουν την ίδια ικανότητα, γεγονός που οδηγεί εκατομμύρια ανθρώπους παγκοσμίως να υποφέρουν από κάποια μορφή ανελέντωσης (έλλειψη δοντιών).

Τώρα, Ιάπωνες ερευνητές προχωρούν με ένα υποσχόμενο φάρμακο που αναπτύσσει δόντια και το μεταφέρουν σε δοκιμές σε ανθρώπους — οι πρώτοι ασθενείς θα λάβουν το φάρμακο ενδοφλέβια τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους. Εάν οι δοκιμές είναι επιτυχείς, οι ερευνητές ελπίζουν ότι το φάρμακο θα είναι διαθέσιμο για όλες τις μορφές απώλειας δοντιών περίπου το 2030.

Το μέσο ανθρώπινο σώμα περιέχει 206 οστά — σκληρυμένα μείγματα ασβεστίου, μετάλλων και κολλαγόνου που αποτελούν τον βιολογικό μας σκελετό. Αν και δεν τα σκεφτόμαστε συχνά, τα οστά είναι εξαιρετικά ανθεκτικά και, αν σπάσουν, έχουν την ικανότητα να αναγεννηθούν.

Τα δόντια, ωστόσο, δεν είναι οστά. Παρόλο που αποτελούνται από μερικά από τα ίδια υλικά και είναι το σκληρότερο υλικό στο ανθρώπινο σώμα χάρη στο προστατευτικό στρώμα σμάλτου, δεν έχουν την ικανότητα να επουλώνονται και να αναγεννιούνται. Αυτό, όμως, μπορεί να αλλάξει σύντομα. Ιάπωνες ερευνητές προχωρούν με ένα πειραματικό φάρμακο που υπόσχεται να αναπτύξει ανθρώπινα δόντια και οι δοκιμές σε ανθρώπους αναμένεται να ξεκινήσουν τον Σεπτέμβριο.

“Θέλουμε να κάνουμε κάτι για να βοηθήσουμε όσους υποφέρουν από απώλεια δοντιών ή έλλειψη δοντιών,” δήλωσε ο Katsu Takahashi, επικεφαλής οδοντιατρικής στο ιατρικό ερευνητικό ινστιτούτο του Νοσοκομείου Kitano στην Οσάκα, στην εφημερίδα The Mainichi. “Ενώ μέχρι σήμερα δεν υπάρχει θεραπεία που να προσφέρει μόνιμη λύση, αισθανόμαστε ότι οι προσδοκίες των ανθρώπων για την αναγέννηση δοντιών είναι υψηλές.”

Αυτή η εξέλιξη έρχεται μετά από χρόνια μελέτης γύρω από ένα συγκεκριμένο αντίσωμα που ονομάζεται Uterine Sensitization–Associated Gene-1 (USAG-1), το οποίο έχει δείξει ότι αναστέλλει την ανάπτυξη δοντιών σε κουνάβια και ποντίκια. Το 2021, επιστήμονες από το Πανεπιστήμιο του Κιότο — που θα συμμετάσχουν και στις μελλοντικές δοκιμές σε ανθρώπους — ανακάλυψαν ένα μονοκλωνικό αντίσωμα (μια τεχνική που συνήθως χρησιμοποιείται στην καταπολέμηση του καρκίνου) που διαταράσσει την αλληλεπίδραση μεταξύ του USAG-1 και των μορίων γνωστών ως πρωτεΐνες μορφογενέσεως των οστών (BMP).

“Γνωρίζαμε ότι η καταστολή του USAG-1 ευνοεί την ανάπτυξη δοντιών. Αυτό που δεν γνωρίζαμε ήταν αν θα ήταν αρκετό,” δήλωσε ο Katsu Takahashi από το Πανεπιστήμιο του Κιότο, συν-συγγραφέας της μελέτης, σε δήλωσή του. “Τα κουνάβια είναι διφυοδόντα ζώα με παρόμοια οδοντικά πρότυπα με τους ανθρώπους.”

Οι επιστήμονες θα δουν τώρα πόσο παρόμοια είναι αυτά τα πρότυπα, καθώς οι άνθρωποι θα υποβληθούν σε μια παρόμοια δοκιμή τον Σεπτέμβριο του τρέχοντος έτους. Η δοκιμή θα διαρκέσει 11 μήνες και θα εστιάσει σε 30 άνδρες ηλικίας 30 έως 64 ετών, καθένας από τους οποίους λείπει τουλάχιστον ένα δόντι. Το φάρμακο θα χορηγείται ενδοφλέβια για να αποδειχθεί η αποτελεσματικότητά του και η ασφάλειά του, και ευτυχώς, δεν έχουν αναφερθεί παρενέργειες στις προηγούμενες μελέτες σε ζώα.

Αν όλα πάνε καλά, το Νοσοκομείο Kitano θα χορηγήσει τη θεραπεία σε ασθενείς ηλικίας 2 έως 7 ετών που λείπουν τουλάχιστον τέσσερα δόντια, με τελικό στόχο την κυκλοφορία ενός φαρμάκου που αναπτύσσει δόντια μέχρι το 2030. Ενώ αυτές οι θεραπείες εστιάζονται προς το παρόν σε ασθενείς με συγγενή έλλειψη δοντιών, ο Takahashi ελπίζει ότι η θεραπεία θα είναι διαθέσιμη για οποιονδήποτε έχει χάσει ένα δόντι.

popularmechanics.com