Η Ευρώπη αντιμετωπίζει μια νέα απειλή από τροπικές ασθένειες, όπως ο Δάγκειος πυρετός, ο ιός του Δυτικού Νείλου, το chikungunya, ο Zika και ο κίτρινος πυρετός, οι οποίες μεταφέρονται από τρία είδη κουνουπιών που έχουν εγκατασταθεί στην ήπειρο. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ευρωπαϊκό Κέντρο πρόληψης και Ελέγχου Νοσημάτων (ECDC), υπάρχει ανησυχητική ανοδική τάση στα κρούσματα Δάγκειου πυρετού και του ιού του Δυτικού Νείλου.
Ο Διευθυντής του ECDC, Andrea Ammon, σημειώνει ότι η κλιματική αλλαγή δημιουργεί ευνοϊκές συνθήκες για την εξάπλωση των κουνουπιών σε περιοχές που δεν είχαν επηρεαστεί προηγουμένως, αυξάνοντας τον κίνδυνο μόλυνσης από τροπικές ασθένειες. Επίσης, τα αυξημένα διεθνή ταξίδια συμβάλλουν στον κίνδυνο εισαγόμενων και τοπικών κρουσμάτων.
Δάγκειος Πυρετός
Το 2023, αναφέρθηκαν 130 τοπικά επίκτητα κρούσματα δάγκειου πυρετού στην ΕΕ, αριθμός σχεδόν διπλάσιος από τα 71 κρούσματα του 2022. Τα εισαγόμενα κρούσματα αυξάνονται επίσης, με 1.572 αναφερόμενα κρούσματα το 2022 και περισσότερα από 4.900 κρούσματα το 2023, τον υψηλότερο αριθμό από την έναρξη της επιτήρησης το 2008.
Ιός του Δυτικού Νείλου
Το 2023, οι χώρες της ΕΕ ανέφεραν 713 τοπικά κρούσματα του ιού του Δυτικού Νείλου σε 123 περιοχές εννέα χωρών. Είκοσι δύο από αυτές τις περιοχές αναφέρθηκαν ως τόποι μόλυνσης για πρώτη φορά, με τον αριθμό των θανάτων να φτάνει τους 67. Το πρώτο κρούσμα του 2024 αναφέρθηκε στη Σεβίλλη της Ισπανίας, δείχνοντας ότι η μετάδοση του ιού μπορεί να συμβεί πολύ νωρίς μέσα στο έτος.
Επικίνδυνα Κουνούπια και Ασθένειες
Το Aedes albopictus, γνωστό για τη μετάδοση των ιών του δάγκειου πυρετού, του chikungunya και του Zika, εξαπλώνεται ραγδαία στην Ευρώπη. Το Aedes aegypti, φορέας του ιού κίτρινου πυρετού, δάγκειου πυρετού, chikungunya και Zika, εγκαταστάθηκε πρόσφατα στην Κύπρο, ενώ το κουνούπι Culex pipiens, υπεύθυνο για την εξάπλωση του ιού του Δυτικού Νείλου, είναι διαδεδομένο σε όλη την Ε.Ε.
Μέτρα Προστασίας
Η θέσπιση συντονισμένων μέτρων ελέγχου των φορέων και η ανάπτυξη αποτελεσματικών εργαλείων για τη διαχείριση πληθυσμών κουνουπιών είναι κρίσιμη. Οι πολίτες πρέπει να ενημερώνονται συνεχώς για απλά μέτρα προστασίας, όπως η απομάκρυνση του λιμνάζοντος νερού και η χρήση εντομοαπωθητικών.
Συμπεράσματα
Είναι απαραίτητη η ενισχυμένη επιτήρηση και η έγκαιρη ανίχνευση περιπτώσεων ασθενειών, καθώς και η ευαισθητοποίηση του κοινού για τη λήψη μέτρων ατομικής προστασίας. Η αντιμετώπιση αυτής της απειλής απαιτεί συντονισμένες προσπάθειες από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς και την ενεργό συμμετοχή των πολιτών.