Δέκα λεπτά με τον Σπύρο Μπιμπίλα: Το MeToo συμβαίνει και σε άλλους χώρους, αλλά δεν μιλάνε

Ο Σπύρος Μπιμπίλας εκτός από ένας πολύ ταλαντούχος ηθοποιός και μία από τις πιο αναγνωρίσιμες φωνές της ελληνικής σκηνής, είναι αποδεδειγμένα πια ένας άνθρωπος με μεγάλη κοινωνική ευαισθησία και πρωτεργάτης σε κοινωνικούς αγώνες είτε μέσω του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών του οποίου προεδρεύει, είτε ως μονάδα ενδυόμενος το χιτώνα του ενεργού πολίτη. Αυτή την περίοδο συμμετέχει στον κύκλο ομιλιών – συναντήσεων που κάνει το ίδρυμα “Φρίντριχ Νάουμαν για την Ελευθερία” σε όλη την Ελλάδα γιατί πιστεύει ότι “όταν ανταλλάσσονται ιδέες, αυτό είναι καλό”.

Το “R” συνάντησε τον Σπύρο Μπιμπίλα στο περιθώριο της συνάντησης που έκαναν τα μέλη του Ιδρύματος στην Αλεξανδρούπολη με θέμα την προσβασιμότητα των ΑμεΑ σε διάφορες δομές της κοινωνίας.

Αρχής γενομένης από την προσβασιμότητα των θεάτρων, ο Σπύρος Μπιμπίλας μίλησε για όλα:

Προσβασιμότητα στα θέατρα για ανθρώπους ΑμεΑ δεν υπάρχει, παρότι έχει θεσμοθετηθεί. Τα θέατρα, είναι φτιαγμένα με τέτοιο τρόπο -τα παλιά -που δεν υπάρχει καμία προσβασιμότητα και ούτε μπορεί να γίνει.

Σε κάποια θέατρα προσπαθούν να γίνουν παρεμβάσεις, σε κάποια είναι αδύνατον. Στο θέατρο Λαμπέτη για παράδειγμα, υπάρχουν πολλές σκάλες για να φτάσει κάποιος μέχρι το ασανσέρ και πολύ απότομες και δεν ξέρω με ποιο τρόπο μπορεί ένα ΑμεΑ να τις ανεβεί.

Τα ΑμεΑ βλέπουν θέατρο στα πιο καινούργια θέατρα. Αυτά που έγιναν την τελευταία δεκαετία, έχουν όλα πρόσβαση, έχουν και τουαλέτες. Ενώ τα παλιά δεν έχουν ούτε χώρο για να γίνει μια τέτοια τουαλέτα ή θα πρέπει να αλλάξει όλο το θέατρο. Αν και φέτος με τον κορωνοϊό υπάρχει πρόβλημα με όλα τα υπόγεια θέατρα, που έχει πάρα πολλά η Αθήνα, τα οποία (κάποια) και εκ του νόμου είναι άκυρα, δεν έχουν άδειες, αλλά τα αφήνουν να λειτουργούν. Δεν έχουν καλό εξαερισμό.

Εγώ είμαι υπέρ του να αλλάξει όλος ο χάρτης των θεάτρων. Να γίνουν προσβάσιμα για όλους και να είναι ακίνδυνα – γιατί υπάρχουν θέατρα που είναι εξαιρετικά επικίνδυνα και για τους θεατές και τους ηθοποιούς.

Οι χώροι των καμαρινιών – αν τους ζήσεις από κοντά- έχουν άθλιες συνθήκες. Υπάρχει – στο θέατρο Χατζηχρήστου όπου έπαιζα εγώ για δύο χρόνια- υπάρχει μόνο μία τουαλέτα πάνω από τη σκηνή ακριβώς, όπου δεν πρέπει να πας στην ώρα της παράστασης γιατί ακούγεται το καζανάκι και επίσης είναι με μια σκάλα δύσβατη, την οποία ένας ηλικιωμένος ηθοποιός δεν μπορεί να την ανέβει.

Εάν το κράτος δεν δώσει γερές επιδοτήσεις ή δεν βρει διεξόδους δανείων για να γίνει η κατάσταση όπως πρέπει, θα διαιωνιστεί το λάθος; Ε, δεν γίνεται. Πρέπει κάποια στιγμή το λάθος να διορθωθεί.

Οι επιχειρηματίες που δεν θέλουν να χάσουν χρήματα δεν φτιάχνουν τα θέατρα, αλλά αν έρθει ένα νομοθέτημα που τους υποχρεώνει φαντάζομαι ότι θα ζητήσουνε κάποια επιδότηση.

Η πολιτική σκηνή λαμβάνει πολλά μηνύματα, αλλά το θέμα είναι πόσα από αυτά εισακούονται. Η φτωχοποίηση των καλλιτεχνών είναι ένα άλλο μεγάλο θέμα. Αυτή τη στιγμή, αν σταματήσουν τα επιδόματα τον επόμενο μήνα και πει η Πολιτεία ότι τώρα τα ανοίξαμε τα θέατρα – αλλά αν τα ανοίξεις με χωρητικότητα 50% και χωρίς συλλογικές συμβάσεις είναι σαν να μην τα ανοίγεις – ήδη πολλές παραγωγές ματαιώθηκαν και ματαιώνονται γιατί δεν μπορούν να βγουν. Εάν δεν μπορούν να βγουν, σημαίνει ότι το καλοκαίρι θα είναι πάρα πολύ μαύρο, το σύνολο των καλλιτεχνών θα είναι φτωχοποιημένο και μεις θα είμαστε σε κοινωνικούς αγώνες για να μπορέσουν να πάρουν τουλάχιστον επίδομα ανεργίας. Δηλαδή, με ποιο σκεπτικό ένα κράτος θα αφήσει τους πολίτες του να πεινάνε;

Και για πόσο καιρό το ταμείο αλληλοβοήθειας των ηθοποιών θα τρέχει να μαζεύει τρόφιμα -που το κάνουμε αυτό- και χρήματα για να δίνουμε μικρά επιδόματα;

Ο κόσμος θα έχει λίγες θεατρικές παραστάσεις να δει το καλοκαίρι και το σινεμά που άνοιξε. Και μάλιστα το σινεμά άνοιξε με 75% πληρότητα, και αυτό μας δίνει μία αίσθηση αδικίας, γιατί όταν ένας χώρος τέτοιος ανοίγει με 75% και το θέατρο με 50% (που ζουν πολλοί άνθρωποι από αυτό), ε, λες ‘εντάξει κάτι δεν πάει καλά’.

Με το 75% θα ήταν κάπως καλύτερα τα πράγματα γιατί κανένα θέατρο δεν γεμίζει 100% δεδομένου ότι υπάρχουν επιτυχημένες και μη παραστάσεις.

Νομίζω ότι το φετινό καλοκαίρι -καλλιτεχνικά – θα είναι χειρότερο από το περσινό.

Φέτος οι περιοδείες θα είναι ελάχιστες. Εμένα μου είχανε γίνει προτάσεις για περιοδείες που τελικά δεν έγιναν. Θα είναι λιγότερες από τις περσινές. Γιατί το περσινό πάθημα των παραγωγών τους κάνει φέτος να φοβούνται και να κάνουνε πίσω. Επίσης και οι ηθοποιοί δεν θέλουν να δουλεύουν χωρίς να πληρώνονται. Γιατί κάνουμε μια δουλειά από την οποία πρέπει να ζήσουμε. Αν είναι να κάνουμε μία άλλη δουλειά το πρωί για να μπορώ να παίζω το βράδι τσάμπα, δεν το κάνω.

Κατ’ αρχήν δεν υπάρχουν πια τα μικρά θέατρα. Οι μικρότεροι ηθοποιοί είναι σε απόγνωση. Η αλήθεια είναι ότι στην Ελλάδα είμαστε και πάρα πολλοί καλλιτέχνες και όλοι συγκεντρωμένοι στην Αθήνα.

Αν δεν ισχυροποιηθούν τα ΔΗΠΕΘΕ… αλλά όχι να γίνουν τα ΔΗΠΕΘΕ για να παίζουν οι ερασιτέχνες τσάμπα ή να έρχονται κάποιοι ηθοποιοί από την Αθήνα ή τη γύρω περιοχή με πενιχρό μισθό. Να γίνουν τα ΔΗΠΕΘΕ κανονικά, όπως είναι στην Ευρώπη, χρηματοδοτούμενα, με συλλογικές συμβάσεις και με ηθοποιούς που θα φεύγουν από το κέντρο και θα πηγαίνουν να στελεχώσουν επάξια τα ΔΗΠΕΘΕ.

Η πρόταση μας έχει πάει και στο Υπουργείο Πολιτισμού, αλλά και στα ΔΗΠΕΘΕ. Αλλά τα ΔΗΠΕΘΕ δεν έχουν μία συλλογική νομική οντότητα και πρέπει με ένα-ένα ΔΗΠΕΘΕ να συζητάς. Δηλαδή όλη αυτή η χώρα μας είναι σε τέτοιο μαύρο χάλι ανοργανωσιάς, που αν δεν υπάρξουν άνθρωποι να βάλουν μπροστά αγώνες για να οργανωθεί, θα είμαστε σε κακοδαιμονία για πολλά χρόνια ακόμα. Εγώ κάνω μεγάλες προσπάθειες συνεννοήσεων όλων. Αλλά, κι εγώ θα κουραστώ κάποια στιγμή.

Οι προσπάθειες μου αποδίδουν σε κάποια θέματα. Τώρα είμαστε ενωμένοι οι ηθοποιοί. Μας ένωσε η φτώχεια, ο κορωνοϊός και το Metoo. Επανεγγράφηκαν στο ΣΕΗ αθρόα πάρα πολλοί ηθοποιοί και έχουμε φτάσει πάνω από 6000 άτομα με καθημερινές εγγραφές. Θα αυξηθεί κι άλλο ο αριθμός.

Η συνοχή αυτή θα διατηρηθεί για κάποια χρόνια. Πάντα στη συγκυρία μαζευόμαστε και μετά στην πρώτη στραβή διαλυόμαστε. Ελπίζω αυτή τη φορά να είμαστε πιο συνεννοήσιμοι και να μη διαλυθούμε τόσο γρήγορα.

Το MeToo πώς να το ξεπεράσουμε όταν θα γίνουν τόσες δίκες; Όταν αρχίσουν οι δίκες και μπούνε σε μια διαδικασία, καταλαβαίνεις τι έχει να γίνει. Οι τηλεοράσεις θα παίζουν πάλι, ο κόσμος θα αρχίσει να μιλάει… δεν είναι μια ευχάριστη κατάσταση.

Ο κόσμος έχει θυμώσει με συγκεκριμένα πρόσωπα, όχι με την έννοια θέατρο συνολικά. Ίσα ίσα ο κόσμος αδημονεί να ανοίξουν τα θέατρα, και το βλέπω από την αγάπη του κόσμου, που βρίζουν μεν κάποια πρόσωπα, αλλά αδημονεί να γίνει υγιές το θέατρο.

Πάντως το μήνυμα είναι αισιόδοξο. Ότι θα καθαρίσει κάπως η κατάσταση, κάποιοι δεν θα μπορούν να εκμεταλλευτούν άλλο την εξουσία τους. Υπάρχει μία περιρρέουσα ατμόσφαιρα ότι φτάσαμε ως εδώ εξαιτίας της διαχείρισης της εξουσίας με κακό τρόπο. Κάποιοι άνθρωποι θα μαζευτούν, σίγουρα.

Νομίζω ότι όλοι έχουν πάρει τα μηνύματά τους, αλλά νομίζω ότι ήταν άδικο που μόνο ο δικός μας χώρος τόλμησε και έβγαλε προς τα έξω αυτό το κακό σπυρί ενώ στους άλλους χώρους δεν τολμάει ο κόσμος να μιλήσει ακόμα και σήμερα. Όμως, πολλοί μας λένε “Στο δικό μας χώρο να δείτε τι γίνεται”, αλλά δεν βγαίνουν να το πουν. Μόνο στον αθλητισμό έγινε και στον θεατρικό χώρο. Οι τραγουδιστές φοβούνται, όπως ξέρετε υπάρχει και η νύχτα. Και σε άλλα επαγγέλματα και σε άλλους δύσκολους χώρους – η Εκκλησία για παράδειγμα, στο δρόμο μου λένε διάφοροι ιερείς ‘εμείς αν ανοίξουμε το στόμα μας’, δεν το ανοίγει κανείς όμως.

[+] Κατά τη διάρκεια της σύντομης παραμονής του στην Αλεξανδρούπολη, ο αεικίνητος Σπύρος Μπιμπίλας πρόλαβε να συμμετάσχει και στο βιντεοκλιπ του τοπικού γκρουπ “Εντέχνως” για ένα τραγούδι που αφορά το θέατρο. Τη σκηνοθεσία του κλιπ υπογράφει ο Γιάννης Παπαζαχαρίου.