Στην Αλεξανδρούπολη βρέθηκε το πρωί της Τρίτης 23 Ιουλίου ο αμερικανός πρέσβης στην Ελλάδα, Τζέφρι Πάιατ, σε μία επίσκεψη που είχε κανονιστεί πολύ πριν η Τουρκία εκδηλώσει τις επεκτατικές της βλέπεις στην Ανατολική Μεσόγειο συμπεριλαμβάνοντας σε Navtex σεισμολογικών ερευνών τμήμα της ελληνικής υφαλοκρηπίδας που ορίζεται από το Καστελλόριζο.
Υπό αυτό το δεδομένο λοιπόν, όλοι περίμεναν ότι αμερικανός διπλωμάτης θα έκανε αναφορά στην ελληνοτουρκική κρίση, παρά τα σημάδια της αποκλιμάκωσης και αυτός δεν “απογοήτευσε” κανέναν. Στην κατακλείδα του σύντομου χαιρετισμού του, αναφέρθηκε στην κρίση της Ανατολικής Μεσογείου, εγκαλώντας την Τουρκία για “μονομερείς” ενέργειες και κάνοντας λόγο για “φίλους και συμμάχους” της Αμερικής στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πιο συγκεκριμένα είπε*: «μεταφέρω το σαφές μήνυμα από την Ουάσιγκτον και από την Ευρώπη, που προτρέπει τις τουρκικές Αρχές να σταματήσουν επιχειρήσεις που αυξάνουν την ένταση στην περιοχή, όπως σχέδια έρευνας για φυσικούς πόρους σε περιοχές, στις οποίες η Ελλάδα και η Κύπρος αξιώνουν δικαιοδοσία στην Ανατολική Μεσόγειο.
Αυτός είναι ένας πολύπλοκος στρατηγικός χώρος. Θέλουμε οι φίλοι και οι σύμμαχοί μας στην περιοχή να προσεγγίσουν την ανάπτυξη πόρων σε πνεύμα συνεργασίας που παρέχει τη βάση για μια διαρκή ενεργειακή ασφάλεια και αμοιβαία οικονομική ευημερία. Μονομερείς προκλητικές ενέργειες αντιτίθενται σε αυτόν τον στόχο. Επιτρέψτε μου λοιπόν να είμαι ξεκάθαρος: Μια ισχυρότερη και ασφαλέστερη Ελλάδα είναι προς το συμφέρον της Αμερικής και όπως ο υπουργός (Άμυνας των ΗΠΑ) Έσπερ συζήτησε με τον υπουργό Παναγιωτόπουλο, αυτή την εβδομάδα, η συνεργασία μας εμβαθύνει μια πολύ σημαντική διμερή σχέση και ενισχύει τη συμμαχία του ΝΑΤΟ που προωθεί την ευημερία και την ασφάλεια σε αυτήν τη στρατηγική περιοχή για όλους τους πολίτες μας».
Ιστορική συγκυρία για το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης
Ο Τζέφρι Πάιατ βρέθηκε στην πρωτεύουσα του Έβρου για να παρακολουθήσει την διαμετακόιμιση των ΝΑΤΟϊκών δυνάμεων από την Αλεξανδρούπολη στην Ρουμανία, στην πρώτη συνδυασμένη μεταφορά τρένου – πλοίου στο λιμάνι. Τα οχήματα, τα ελικόπετρα και οι στρατιώτες που θα συμμετάσχουν στην άσκηση Atlantic Resolve 2020 έφτασαν στον Έβρο με το πλοίο ENDURANCE, που αποτελεί το μεγαλύτερο πλοίο που έχει δέσει στο λιμάνι – τουλάχιστον από τη στιγμή που απομακρύνθηκε από αυτό, το ναυάγιο της βυθοκόρου “ΟΛΓΑ” (σ.σ. με αμερικανικά χρήματα και ενέργειες).
Ο κος Πάιατ αναφέρθηκε εμμέσως στο νόημα του ελλιμενισμού του ENDURANCE για να πει ότι οι ΗΠΑ προτρέπουν επενδυτές να έρθουν στην Αλεξανδρούπολη και παίρνοντας την πάσα από τον Έλληνα υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Παναγιωτόπουλο, ο οποίος λίγο νωρίτερα είχε παρατηρήσει ότι μετά την απομάκρυνση του ναυαγίου έχουν μεγαλώσει οι δυνατότητες του λιμανιού και πλέον “εναπόκειται σε μας να τις αξιοποιήσουμε προς όφελος της Αλεξανδρούπολης, της Θράκης, της βόρειας Ελλάδας”.
Η επίσκεψη σηματοδοτήθηκε και από το ορόσημο των 150 χρόνων από την δημιουργία του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης, όπως παρατήρησε στον δικό του χαιρετισμό ο πρόεδρος του ΟΛΑ Κώστας Χατζημιχαήλ.
Το ΝΑΤΟϊκό φορτίο αποχώρησε για τη Ρουμανία περίπου στις 17.00 το απόγευμα.
*το σχόλιο του κου Πάιατ στα αγγλικά: “I wanna echo a clear message from Washington and elsewhere in Europe urging Turkish authorities to hold operations that raise tensions in the region. Such as plans to survey for natural resources in areas where Greece and Cyprus assert jurisdiction in eastern mediterranean. This is a complex strategic space. We want our friends and allies in the region to approach resource development in a spirit of collaboration that provides the foundation for durable energy security and shared economic prosperity. Unilateral provocative actions. We are against this aim. So let me be clear. A stronger and more secure Greece is in America’s interests. And secretary Esper discussed with minister Panayotopoulos just this week, our work together deepens a very important bilateral relationship, and strengthens the NATO alliance providing prosperity and security in this strategic region for all our citizens”.