Το Γαλλικό Ινστιτούτο στο Παρίσι και το Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδας σε συνεργασία με το Ιστορικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης οργανώνουν έκθεση φωτογραφίας με τίτλο: «Στην καρδιά του Μάη του ‘68» του Φιλίπ Γκρα. Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν τη Δευτέρα 14 Ιανουαρίου 2019 και ώρα 20:00 στο Ιστορικό Μουσείο Αλεξανδρούπολης. Την έκθεση θα προλογίσουν ο δημοσιογράφος και συγγραφέας κ. Κωνσταντίνος Μπλιάτκας, η μόνιμη επίκουρη καθηγήτρια του ΔΠΘ κ. Αθηνά Συριάτου και η πρόεδρος του Συλλόγου Αποφοίτων και Φίλων του Γαλλικού Ινστιτούτου Θεσσαλονίκης “Nouvelle Amicale” κ. Τρωιάνου Στελλίνα.
Αυτή η έκθεση 43 φωτογραφιών, του Φιλίπ Γκρα αποτελεί μια μαρτυρία των γεγονότων του Μάη 1968 στη Γαλλία, η οποία άλλοτε πηγάζει από την Ιστορία κι άλλοτε από τον μύθο. Στη διάρκεια των γνωστών διαδηλώσεων στο Παρίσι υπήρξαν πολλοί φωτογράφοι στην πρώτη γραμμή. Ο Φιλίπ Γκρα είναι απ’ αυτούς τους φωτογράφους που αποτυπώνουν, πέρα από τη στιγμή και τη χειρονομία, το σύμβολο και το νόημα εκείνης της περιόδου των καινοτομιών και των αμφισβητήσεων.
Το φωτογραφικό ρεπορτάζ του Φιλίπ Γκρα ξεχωρίζει από κάθε ήδη γνωστή τεκμηρίωση, καταρχήν για την καλλιτεχνική αξία των φωτογραφιών κι έπειτα για το βλέμμα του που κρατάει μια ισορροπία ανάμεσα στην ενσυναίσθηση και την αποστασιοποίηση πάνω στα αποτυπωμένα στιγμιότυπα.
Η έκθεση συνοδεύεται από μια σειρά δύο ντοκιμαντέρ με τίτλο: «Μάιος ’68, μια παράξενη άνοιξη», που πραγματοποίησε ο ιστορικός και κινηματογραφιστής Ντομινίκ Μπο, που παρουσιάζουν κυρίως μαρτυρίες πρωταγωνιστών από τον κόσμο της πολιτικής, των κομμάτων, της δημόσιας διοίκησης, των αστυνομικών δυνάμεων.
Η σειρά του Ντομινίκ Μπο επιτρέπει μια εκ νέου ανάγνωση των γεγονότων υπό το πρίσμα μαρτυριών από πρωταγωνιστές ελάχιστα γνωστούς κι επιτρέπει να κατανοήσουμε τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία μιας κοινωνικής τάξης που αμφιταλαντεύεται πάνω στις βάσεις της.
Ο Φιλίπ Γκρα (1942-2007) υπήρξε πάντοτε όχι απλά ένας ανεξάρτητος φωτογράφος, αλλά κι ένα ανεξάρτητο πνεύμα, που αρνούνταν κάθε συμβιβασμό. Σ’ όλη τη ζωή του πάσχισε να μην στρέψει τον φακό του παρά μόνο σε έργα, θέματα και καλλιτέχνες στους οποίους πίστευε, με τους οποίους διατηρούσε –σε κάποιες περιπτώσεις– μια μακρά συντροφικότητα, καθώς και σε κοινωνικά φαινόμενα που θεωρούσε σημαντικά. Ποτέ δεν ενέδωσε στον ελιτισμό, αντιθέτως. Τα αρχεία του μαρτυρούν μια επιλεκτική προσέγγιση στο δημιουργικό υλικό του, καθώς και μια προσήλωση στη λαϊκή κουλτούρα, στις εικόνες που δεν είχαν εκτιμηθεί, στις μουσικές όλων των ηπείρων. Πιστός στις φιλίες του, είχε διατηρήσει σ’ όλη τη ζωή του δεσμούς με κάποιους μουσικούς, όπως τον Ρόμπερτ Γουίλσον, και με τον οποίο διατηρούσε αλληλογραφία από την πρώτη συνάντησή τους στις πρόβες του Einstein on the Beach.
Ο Ντομινίκ Μπο (1965) είναι ιστορικός και εκδότης της Εγκυκλοπαίδειας Universalis. Δημιουργός μιας ταινίας μικρού μήκους το 2000, γραμματέας μιας θεατρικής ομάδας, ασχολήθηκε με τον Μάη του ’68 το 2007-2008, σε παραγωγή του Ξαβιέ Ντουρινγκέρ, και στη συνέχεια μέσω της δικής του εταιρείας.
Παραγωγή: Association des Amis de Philippe Gras και les Films des quatre Planètes
Διάρκεια έκθεσης: 14.01-15.02.2019
Εγκαίνια έκθεσης: 14.01.2019 και ώρα 20:00
Ωράριο λειτουργίας: 10:30-14:30 (εκτός Κυριακής και Δευτέρας)
Μάης του ’68
Ο όρος Μάης του ’68 (γνωστός και ως Γαλλικός Μάης) περιγράφει την πολιτική και κοινωνική αναταραχή που ξέσπασε στη Γαλλία κατά τη διάρκεια των μηνών Μαΐου-Ιουνίου του 1968. Τα γεγονότα ξεκίνησαν από κινητοποιήσεις των Γάλλων μαθητών και φοιτητών, επεκτάθηκαν με γενική απεργία των Γάλλων εργατών και τελικά οδήγησαν σε πολιτική και κοινωνική κρίση, που άρχισε να παίρνει διαστάσεις επανάστασης και οδήγησε στη διάλυση της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης και την προκήρυξη εκλογών από τον τότε πρόεδρο Σαρλ Ντε Γκωλ.
Μερικοί φιλόσοφοι και ιστορικοί έχουν υποστηρίξει ότι η εξέγερση ήταν το πιο σημαντικό επαναστατικό γεγονός του 20ού αιώνα, επειδή δεν πραγματοποιήθηκε από μεμονωμένο πλήθος, όπως οι εργαζόμενοι ή οι φυλετικές μειονότητες, αλλά ήταν μια παλλαϊκή εξέγερση, άνευ φυλετικών, πολιτιστικών, ηλικιακών και κοινωνικών διακρίσεων.
Άρχισε ως σειρά απεργιών και καταλήψεων, που ξέσπασαν σε διάφορα πανεπιστήμια και γυμνάσια στο Παρίσι, μετά από τη διαμάχη με τους διοικητές των πανεπιστημίων και την αστυνομία. Οι προσπάθειες της κυβέρνησης του Σαρλ Ντε Γκωλ να λύσει τις απεργίες με τη δράση της αστυνομίας κατάφεραν μόνο να οξύνουν την κατάσταση περαιτέρω, οδηγώντας σε οδομαχίες με την αστυνομία στο Καρτιέ Λατέν. Ακολούθησε γενική απεργία από τους σπουδαστές και απεργίες σε όλη τη Γαλλία από δέκα εκατομμύρια Γάλλους εργαζομένους, κατά προσέγγιση δύο τρίτα του γαλλικού εργατικού δυναμικού. Κατά συνέπεια, ο Σαρλ Ντε Γκωλ διέλυσε την Εθνοσυνέλευση και προκήρυξε νέες κοινοβουλευτικές εκλογές για τις 23 Ιουνίου 1968.
Η κυβέρνηση βρέθηκε υπό κατάρρευση, αλλά ο επαναστατικός αναβρασμός έπαψε να υπάρχει σχεδόν τόσο γρήγορα όσο προέκυψε. Οι εργαζόμενοι επέστρεψαν στις εργασίες τους, ωθημένοι από την Γενική Συνομοσπονδία Εργατών και το Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα, που είχε καταδικάσει την εξέγερση και δεν συμμετείχε. Όταν τελικά πραγματοποιήθηκαν εκλογές τον Ιούνιο, το κόμμα του Ντε Γκωλ προέκυψε ακόμα ισχυρότερο από πριν.
Τα γεγονότα μπορεί να κατέληξαν σε πολιτική αποτυχία, αλλά είχαν τεράστιες κοινωνικές συνέπειες: μπορεί να μη διήρκεσαν ένα μήνα, αλλά ο όρος Μάης του ’68 έγινε συνώνυμο με την αλλαγή των κοινωνικών αξιών. Στη Γαλλία, θεωρείται ως σημείο-σταθμός στην αμφισβήτηση του κατεστημένου (θρησκεία, πατριωτισμός, σεβασμός στην εξουσία) και για τη μετάβαση από το συντηρητισμό στις φιλελεύθερες ιδέες (ισότητα, ανθρώπινα δικαιώματα, σεξουαλική απελευθέρωση). Στην Ευρώπη, αποτέλεσαν έμπνευση για παρόμοιους κοινωνικούς αγώνες αλλά και αφορμή για ρήξη ορισμένων κομματιών του σοσιαλιστικού κινήματος με τα παραδοσιακά κομμουνιστικά κόμματα.