Περίπου μία εβδομάδα έχει περάσει από την ημέρα που οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα είχαν δώσει στη δημοσιότητα μία επιστολή ενός 16χρονου Σύρου πρόσφυγα, που διαμένει προσωρινά στο Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης του Φυλακίου στην Ορεστιάδα (ΚΥΤ).
Πέρα από το συγκινησιακό φορτίο που κουβαλάει αυτή η επιστολή, δεδομένου ότι είναι γραμμένη από έναν ανήλικο πρόσφυγα, ανάμεσα στις γραμμές της κρύβονται ειδήσεις, που υπερβαίνουν το προφανές. Το προφανές είναι φυσικά, ότι η κατάσταση στο ΚΥΤ του Φυλακίου δεν είναι καλή, όμως ο 16χρονος μέσα από τα γραφόμενά του, δίνει αρκετές ψηφίδες του προσφυγικού ζητήματος, που δεν αφορά μόνο την Ελλάδα.
Παρακάτω, η επιστολή που όλοι διαβάσαμε με συγκεκριμένες επισημάνσεις που θα εξηγηθούν αμέσως μετά:
«Πριν από τρία χρόνια αποφάσισα να φύγω από τη Συρία εξαιτίας του πολέμου. Η οικογένειά μου είναι ακόμα εκεί, δεν μπορούσαν να έρθουν μαζί μου επειδή οι γονείς έχουν προβλήματα υγείας. Η μητέρα μου έχει πρόβλημα με την καρδιά της και δεν μπορεί να περπατήσει καλά, ενώ ο πατέρας μου έχει χρόνια ασθένεια. Έχω μια αδελφή στην Αμερική κι άλλη μία στη Σαουδική Αραβία, όμως δεν ήθελα να πάω να τις βρω. Θέλω να φτιάξω το μέλλον μου μόνος μου, στην Ευρώπη…[1]
Η οικογένειά μου χρειάστηκε πολύ καιρό για να μαζέψει τα χρήματα γι’ αυτό το ταξίδι. Από τη Συρία πέρασα στην Τουρκία, όπου έμεινα οκτώ μήνες. Εκεί δούλευα και μοιραζόμουν ένα διαμέρισμα με άλλα παιδιά. Ήμουν σερβιτόρος και δούλευα και σε πλυντήριο αυτοκινήτων για να μαζέψω χρήματα και να έρθω στην Ελλάδα [2]. Ακόμα χρωστάω χρήματα στον διακινητή και πρέπει να τα βρω όταν βγω από εδώ (το ΚΥΤ) [3].
Κατάφερα να έρθω στην Ελλάδα με τη δεύτερη προσπάθεια. Την πρώτη φορά, πήγα στο Μποντρούμ για να περάσω απέναντι στην Κω. Πήραμε μια μικρή βάρκα που ήταν για 4-5 άτομα μόνο, αλλά ο διακινητής έβαλε μέσα 11 από εμάς. Ακόμα και τα σωσίβια που μας έδωσε ήταν μεταχειρισμένα. Είχαμε φτάσει σχεδόν στα μισά όταν η βάρκα αναποδογύρισε και πέσαμε στη θάλασσα.
Μείναμε μισή ώρα στο νερό, μέχρι που μας μάζεψε το τουρκικό λιμενικό και μας γύρισε στην Τουρκία. Μείναμε με τα βρεγμένα ρούχα όλη μέρα. Όποτε έκανα μια ερώτηση, με έσπρωχναν και με χτυπούσαν. Μας χτυπούσαν πολύ και μας έδιναν φαγητό μόνο μία φορά τη μέρα, λίγα μπισκότα και χυμό μόνο [4].
Την άλλη μέρα με άφησαν και έστειλαν όλους τους Σύρους στην Ούρφα (μια πόλη στα σύνορα Τουρκίας-Συρίας). Ύστερα, γυρίσαμε με λεωφορείο στην Κωνσταντινούπολη. Κάναμε 20 ώρες να φτάσουμε, επειδή ήμασταν 30-35 σε ένα λεωφορείο που είχε μόνο 9 θέσεις. Από την Κωνσταντινούπολη πήγαμε στον ποταμό Έβρο για να περάσουμε στην Ελλάδα [5].
Από τότε, εδώ και δύο μήνες, βρίσκομαι εδώ στο ΚΥΤ. Προσπάθησα να κρεμαστώ στο κοντέινερ. Έχω προσπαθήσει να αυτοκτονήσω τρεις φορές και συνεχίζω να κάνω τις ίδιες σκέψεις. Αυτό το μέρος είναι η αιτία που θέλω να δώσω τέλος στη ζωή μου.
Το φαγητό, για παράδειγμα, είναι χάλια, αν το δίναμε στα σκυλιά δεν θα το έτρωγαν. Ο καθένας μού υπόσχεται ότι θα με βοηθήσει, αλλά είμαι ακόμα εδώ. Έχω μιλήσει με ψυχολόγο τρεις φορές, κι άλλες δύο φορές με ψυχίατρο στην Αλεξανδρούπολη. Η ψυχίατρος ήρθε εδώ μία φορά, αλλά δεν με βοήθησε αυτό. Έχω χάσει κάθε ελπίδα. Θέλω μόνο να βγω, δεν χρειάζομαι κανέναν. Θα βρω τον δρόμο μου…»
[1] Πρώτο ερωτηματικό που γεννάται από την ιστορία του 16χρονου, είναι το γιατί επιλέγει την Ευρώπη; Την ώρα μάλιστα, που ήδη οι δύο αδερφές του ζουν σε προηγμένες χώρες (κάθε μία για διαφορετικούς λόγους).
[2] Εδώ, ο 16χρονος λέει ότι έμεινε και δούλεψε επί οκτώ μήνες στην Τουρκία. Προφανώς ανασφάλιστος, προφανώς ως “θύμα” της μαύρης εργασίας και μάλιστα όχι μόνος του. Από την περιγραφή του, θα μπορούσε εύκολα να συμπεράνει ο καθένας, ότι αυτή είναι μία συνήθης πρακτική στην Τουρκία: η εκμετάλλευση των προσφύγων
[3] Λέγοντας ότι πρέπει να δώσει τα χρήματα στον διακινητή όταν θα βγει από το ΚΥΤ, ο νεαρός μας λέει ευθέως ότι τα κυκλώματα συνεχίζουν τη δράση τους και μετά τη “διευκόλυνση” της διέλευσης των προσφύγων/μεταναστών από τα ελληνοτουρκικά σύνορα.
[4] Ο έφηβος περιγράφει άσκηση βίας από τις τουρκικές αρχές. Αυτό για το οποίο τόσο πολύ έχει κατηγορηθεί η Ελλάδα τις τελευταίες εβδομάδες, συμβαίνει και στην Τουρκία καθ’ομολογίαν των ίδιων των θυμάτων. Παραμένει βέβαια απορίας άξιο, το γιατί τα τουρκικά ΜΜΕ επέλεξαν να προβάλλουν μόνο αυτά που συμβαίνουν στην Ελλάδα (και, τα οποία φυσικά τίθενται υπό αίρεση)
[5] Σε αυτή την τελευταία επισήμανση, ο νεαρός Σύρος μας λέει ότι τα κυκλώματα διακίνησης προσφύγων / μεταναστών, δρουν σε όλη την τουρκική επικράτεια. Ο νεαρός περιγράφει ότι κατάφερε να φτάσει από την Ούρφα στην Κωνσταντινούπολη και από κει στα ελληνοτουρκικά σύνορα και αν κάποιος δει αυτή τη διαδρομή στο χάρτη, θα διαπιστώσει ότι εν ολίγοις “όργωσε” όλη την Τουρκία.
Τα συμπεράσματα δικά σας.