To πρακτορείο Reuters σοκάρει. Σύμφωνα με αποκλειστικές πληροφορίες του ειδησεογραφικού οργανισμού o κλυδωνισμένος αμερικανικός κολοσσός επέτρεψε στις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ να “σαρώσουν” το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο των χρηστών της σε μία πρωτοφανή κίνηση παράβασης της ιδιωτικότητας που υπερασπίστηκε με τίμημα την “ομηρία” του ο Έντουαρντ Σνόουντεν.
Η εταιρία διαδικτυακών υπηρεσιών Yahoo δημιούργησε μυστικά πέρυσι ένα ειδικό πρόγραμμα λογισμικού για να ερευνήσει όλα τα εισερχόμενα ηλεκτρονικά μηνύματα (email) των πελατών της γιασυγκεκριμένες πληροφορίες που ζητήθηκαν από αξιωματούχους των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, αποκάλυψε το Reuters.
Η εταιρία συμμορφώθηκε με μια διαβαθμισμένη απαίτηση της αμερικανικής κυβέρνησης, σαρώνοντας εκατοντάδες εκατομμύρια λογαριασμούς του Yahoo Mail κατά παραγγελία της Εθνικής Υπηρεσίας Ασφάλειας (NSA) ή του Ομοσπονδιακού Γραφείου Ερευνών (FBI), σύμφωνα με τρεις πρώην υπαλλήλους της εταιρίας και ένα τέταρτο άτομο που είχε πληροφορηθεί για τα γεγονότα.
Μερικοί ειδήμονες παρακολουθήσεων είπαν ότι αυτή είναι η πρώτη γνωστή περίπτωση μιας αμερικανικής εταιρίας του διαδικτύου η οποία συγκατατίθεται στο αίτημα μιας υπηρεσίας κατασκοπείας να διερευνήσει όλα τα εισερχόμενα μηνύματα, σε αντίθεση με την εξέταση ήδη αποθηκευμένων μηνυμάτων ή την σάρωση μικρού αριθμού λογαριασμών, σε άμεσο χρόνο.
Δεν γνωστοποιήθηκε ποιές ήταν οι πληροφορίες τις οποίες διερευνούσαν τα στελέχη των υπηρεσιών, παρά μόνο ότι ήθελαν την Yahoo να ψάξει για μια συγκεκριμένη σειρά χαρακτήρων σε μήνυμα του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή σε επισύναψή του, είπαν οι πηγές, που ζήτησαν να παραμείνουν ανώνυμες.
Το πρακτορείο Reuters δεν ήταν σε θέση να προσδιορίσει τί είδους στοιχεία μπορεί να παρέδωσε η Yahoo, εάν παρέδωσε κάτι, και εάν τα στελέχη των υπηρεσιών πληροφοριών είχαν έρθει σε επαφή με άλλες υπηρεσίες παροχής email με παρόμοιο αίτημα, εκτός της συγκεκριμένης.
Σύμφωνα με δύο από τους πρώην υπαλλήλους, η απόφαση της επικεφαλής της Yahoo, Μαρίσα Μάγιερ, να υπακούσει την οδηγία τάραξε μερικά από τα ανώτατα στελέχη της εταιρείας και οδήγησε στην αποχώρηση τον Ιούνιο του 2015 του επικεφαλής του τμήματος ασφάλειας πληροφοριών Άλεξ Στάμος, ο οποίος σήμερα κατέχει τη θέση διευθυντού ασφάλειας στην εταιρεία Facebook.
“Η Yahoo είναι μια εταιρία που υπακούει στο νόμο, και συμμορφώνεται με τους νόμους των Ηνωμένων Πολιτειών”, δήλωσε σε σύντομο μήνυμά της σε απάντηση ερωτήσεων του Reuters για την απαίτηση των υπηρεσιών πληροφοριών εκπρόσωπος τύπου του κολοσσού. Η Yahoo αρνήθηκε να κάνει περαιτέρω δηλώσεις.
Ο Στάμος αρνήθηκε το αίτημα για συνέντευξη από το πρακτορείο, μέσω εκπροσώπου της Facebook. Η NSA παρέπεμψε τις ερωτήσεις στο Γραφείο του Διευθυντή Εθνικών Πληροφοριών, το οποίο αρνήθηκε να προβεί σε δηλώσεις.
Το αίτημα για την έρευνα στα μηνύματα έφτασε στην εταιρία με τη μορφή διαβαθμισμένης απαίτησης στη νομική ομάδα της, σύμφωνα με τρείς από τις παραπάνω ανώνυμες πηγές.
Είναι γνωστό σήμερα ότι οι αμερικανικές τηλεφωνικές και διαδικτυακές εταιρίες έχουν παραδώσει όγκους πληροφορικών πελατών τους σε υπηρεσίες πληροφοριών. Μερικοί όμως ειδικοί, πρώην εργαζόμενοι στην κυβέρνηση ή τον ιδιωτικό τομέα, είπαν ότι δεν είχαν ποτέ δει τόσο εκτεταμένο αίτημα για άμεση συλλογή διαδικτυακών μηνυμάτων ή κάποια απαίτηση που απαιτούσε δημιουργία νέου λογισμικού.
Η Μάγιερ και άλλα στελέχη της εταιρίας αποφάσισαν τελικά να συναινέσουν στο αίτημα των υπηρεσιών αντί να το πολεμήσουν, εν μέρει γιατί πίστευαν ότι θα χάσουν, είπαν γνώστες του θέματος. Σε παρόμοια περίπτωση που ενεπλάκη η Yahoo το 2007 με το μυστικό δικαστήριο παρακολούθησης ξένων (FISA) για την έρευνα συγκεκριμένων λογαριασμών αλληλογραφίας χωρίς ένταλμα δικαστηρίου, η εταιρία έχασε.
Μερικοί υπάλληλοι της Yahoo αντέδρασαν στην απόφαση της Μάγιερ και του επικεφαλής συμβούλου της εταιρίας Ρον Μπελ να μη συμμετέχει η ομάδα ασφάλειας της εταιρίας στο θέμα ενώ παράλληλα ανέθεσαν στους προγραμματιστές email να γράψουν τον κώδικα που ανακάλυψε η ομάδα ασφάλειας τον Μάιο του 2015, λίγες εβδομάδες μετά από την έναρξή του. Αρχικά μάλιστα, η ομάδα ασφάλειας πίστεψε πως χάκερ είχαν παραβιάσει το σύστημα.
Όταν ο Στάμος έμαθε πως το πρόγραμμα είχε εισηχθεί στο σύστημα με την άδεια της Μάγιερ, παραιτήθηκε ως διευθυντής ασφάλειας πληροφοριών και είπε στους υπαλλήλους του ότι είχε αποκλειστεί από μια απόφαση η οποία βλάπτει την ασφάλεια των χρηστών, σύμφωνα με τις πηγές. Τους είπε πως λόγω ενός λάθους στο λογισμικό, θα μπορούσαν να αποκτήσουν πρόσβαση στα αποθηκευμένα μηνύματα χάκερ.
Σε ξεχωριστό επεισόδιο, η Yahoo ομολόγησε τον Σεπτέμβριο πως χάκερ που χρηματοδοτούνται από κάποια κυβέρνηση είχαν αποκτήσει πρόσβαση σε 500 εκατομμύρια λογαριασμούς το 2014. Οι αποκαλύψεις έχουν θέσει υπό τα επικριτικά βλέμματα την πολιτική ασφάλειας της Yahoo, καθώς η εταιρία προσπαθεί να ολοκληρώσει μια συμφωνία που θα παραδώσει το κύριο μέρος των υπηρεσιών της στην εταιρία τηλεπικοινωνίας Verizon Communications για 4,8 εκατομμύρια δολάρια (4,28 εκατ. ευρώ).
Ο πρώην σύμβουλος της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ (NSA) Έντουαρντ Σνόουντεν ήδη από το 2013 έκανε αποκαλύψεις για το σύστημα μαζικής παρακολούθησης της ΝSA εις βάρος των πολιτών.
Πρόσφατα ο αυτοεξόριστος στη Μόσχα Σνόουντεν κάλεσε τον κ. Ομπάμα να του απονείμει χάρη, πριν λήξει η θητεία του στον Λευκό Οίκο τον Ιανουάριο του 2017 επισημαίνοντας ότι οι αποκαλύψεις στις οποίες προχώρησε, έχουν ένα ηθικό αντίκρισμα.“Είναι σαφές ότι από το 2013 οι νόμοι στη χώρα μας έχουν αλλάξει” είπε σε βιντεοσκοπημένο του μήνυμα.
“Το Κογκρέσο, τα δικαστήρια και ο πρόεδρος, όλος ο κόσμος άλλαξε την πολιτική του μετά από αυτές τις αποκαλύψεις. Παράλληλα, δεν υπήρξε ποτέ καμία απόδειξη ότι κάποιος πληγώθηκε” δήλωσε στην κάμερα.
Ο Έντουαρντ Σνόουντεν κατηγορείται για την κλοπή χιλιάδων απόρρητων εγγράφων της υπηρεσίας ΝSA αλλά και για κατασκοπεία. Ο Σνόουντεν κινδυνεύει να καταδικαστεί σε ποινή κάθειρξης 30 ετών αν επιστρέψει στις ΗΠΑ.