Η Ελλάδα, η Τουρκία, η Συνθήκη της Λωζάνης και ο πόλεμος των αντεγκλήσεων (timeline)

 

Ένας πόλεμος δηλώσεων και αντεγκλήσεων έχει ξεσπάσει τα τελευταία 24ωρα μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας με φόντο τη Συνθήκη της Λωζάνης. Ο κύβος ερρίφθη απο τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγήπ Ερντογάν ο οποίος τοπθετούμενος σε ανύποπτο χρόνο, δήλωσε απόγοητευμένος από τη Συνθήκη της Λωζάνης, εκτιμώντας ότι αυτή αδίκησε τελικά την Τουρκία, καθώς της αφαίρεσε πολλά νησιά (!) και τα έδωσε στην Ελλάδα.

Η πρώτη αντίδραση από το Ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών ήταν μία λακωνική ανάρτηση στον επίσημο λογαριασμό του στο Twitter, για να έρθει αμέσως μετα ο Έλληνας Πρωθυπουργός και να πάρει θέση. Εν συνεχεία τοποθετήθηκε και ο Πάνος Καμμένος, αλλά και τα κόμματα της Αντιπολίτευσης καταδικάζοντας συλλήβδην τις δηλώσεις Ερντογάν.

Όμως στις δηλώσεις του σύγχρονου “Σουλτάνου” δεν αντέδρασε μόνο η εν Ελλάδι αντιπολίτευση, αλλά και η τουρκική. Ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου μιλώντας σε συνεδρίαση του κόμματος που ηγείται (CHP) άσκησε δριμεία κριτική στον Ρ.Τ. Ερντογάν και τις δηλώσεις του, με αποτέλεσμα να προκληθεί και μία μίνι στιχομυθία δηλώσεων μεταξύ τους.

Αυτή η κόντρα της τουρκικής Προεδρείας με την Αντιπολίτευση προκάλεσε μεγαλύτερο ενδιαφέρον στο ελληνικό ΥπΕξ, απ’ ότι η ίδια η δήλωση Ερντογάν, σε βαθμό που εξέδωσε και Δελτίο Τύπου για να πει ότι οι τουρκικοί πολιτικοί καυγάδες με φόντο τη Συνθήκη γίνονται “σε ξένο αχυρώνα”.

Η ουσία όμως είναι ότι οι δηλώσεις του Τούρκου Προέδρου είναι παντελώς αβάσιμες και φυσικά ουδεμία σχέση έχουν με τη Συνθήκη της Λωζάνης, η οποία ορίζει σαφώς τα σύνορα των χωρών που συμμετείχαν στις πολεμικές συρράξεις του 1922 και φυσικά ορίζει ρητά ότι η Τουρκία ΔΕΝ είναι κυρίαρχος των νησιών του Αιγαίου (πλην της Ίμβρου και της Τενέδου).

Ειρήσθω εν παρόδω, η Συνθήκη της Λωζάνης δύναται να τροποποιηθεί. Κι αυτό ορίζεται από την ίδια τη Συνθήκη στα τελευταία άρθρα του τελευταίου παραρτήματος. Όμως εκεί περιγράφεται και ακριβώς η διαδικασία μέσω της οποίας μπορεί να γίνει η τροποποίηση με βασική πρϋπόθεση να τεθεί σε εφαρμογή από κάποιο εκ των συμβαλλομένων μερών.

Ωστόσο, το κλειδί βρίσκεται στο γεγονός ότι αν η Τουρκία αποφασίσει να θέσει θέμα αναθεώρησης της Συνθήκης θα πρέπει να το θέσει υπόψη των Μεγάλων Δυνάμεων, συμπεριλαμβανομένης και της Γερμανίας, με ό,τι συνεπάγεται αυτό (σ.σ. δηλαδή να το θέσει υπόψη συνολικά της Ε.Ε.).

Εν κατακλείδι, σε πολιτικό επίπεδο οι δηλώσεις Ερντογάν δεν έχουν απολυτως καμία ισχύ – απεναντίας καθίστανται πολιτικά πυροτεχνήματα εν μέσω κακής συγκυρίας (τόσο για την ιδια την Τουρκία, όσο και για την σχέση της με την Ε.Ε.)

Σε νομικό επίπεδο, για να αποκτήσουν ισχύ πρέπει να επαναδιατυπωθούν, αλλά υπό τη βεβαιότητα ότι οι ώμοι του “Σουλτάνου” είναι αρκούντως ικανοί για να σηκώσουν το αντίστοιχο “πολιτικό” βάρος. Πράγμα, μάλλον απίθανο.

Όπως και να χει πάντως αξίζει να θυμηθούμε μαζι τις δηλώσεις των τελευταίων ημερών, στο timeline που ακολουθεί:

 

Θ.Τ